Lemster skûtsje 3e bij amateurzeilen
Bij het skûtsjesilen is er ook een vereniging die opkomt voor de belangen van de schippers en de bemanningen. Zij regelen bijvoorbeeld dat er ligplaatsen vrij worden gehouden tijdens het skûtsjesilen, maar houden ook de vinger aan de pols als het SKS-bestuur besluiten gaan nemen. Dan hebben zij ook een stem. Deze vereniging heet de VSB. Zeg maar een soort van bond die de belangen behartigt.
Deze VSB organiseert, als een soort van afsluiting van het seizoen, altijd een wedstrijd. Dit wordt het amateurzeilen genoemd of soms ook wel commissiezeilen, omdat de schipper bij deze wedstrijd vaak bestond uit een bestuurslid van de commissie van de skûtsjes.
In Lemmer geldt al jaren de afspraak dat het oneven jaar de schipper wordt voorgedragen door het bestuur van onze stichting Het Lemster Skûtsje, en het even jaar door de watersportvereniging de Zevenwolden.
Dit jaar is Nanne Wienia, onze penningmeester, gevraagd om schipper te zijn en dat deed hij natuurlijk graag. Nanne had natuurlijk al een lange ervaring in wedstrijdzeilen, maar ik verwacht dat daar weinig schepen bij zijn geweest in de lengte van het Lemster skûtsje.
Nanne heeft zelf, zoals gebruikelijk, zijn bemanning gevraagd. Buiten een aantal vaste bemanningsleden waren daar mensen bij die zich vaak inzetten voor het skûtsje, die zakelijk goede contacten hebben, die familie van Nanne zijn of die zich veel inzetten bij watersportvereniging de Zevenwolden, kortom een veelzijdige bemanning. Erg leuk dat ik ook weer mee mocht.
’s-Ochtens om 07.00 uur vertrokken de kotter van de Zevenwolden, met schipper Jaap Frankema, met daaraan vastgeknoopt het Lemster skûtsje, vanuit Lemmer naar Sneek. De sfeer zat er meteen al goed in, want op het achterdek werd meteen een complete visbakkerij uitgestald en door Marten Bijlsma en Andre Sterk werden wij voorzien van lekker gebakken vis. Zo vliegt de tijd, tijdens zo’n tochtje naar Sneek, om en voor ik het wist lagen wij al bij het starteiland.
Daar hebben wij het skûtsje vaarklaar gemaakt, want afhankelijk van de wind moet je besluiten welke fok je gaat gebruiken, op welke afstelling het voorstag komt te staan, hoe strak de rabanden aan de mast geknoopt moeten worden etc etc. Maar rond 10.30 uur lagen wij geheel klaar en kon schipper Nanne besluiten om los te gooien.
De kotter lag toen allang op het Sneekermeer en had al wedstrijdtonnen uitgelegd. Eerlijk gezegd weet ik niet eens wie de wedstrijdleiding was, maar ik zag dat naast Jaap ook Dirk Jan Reijenga aan boord was. Die mocht vandaag niet aan boord zijn van het skûtsje van Joure, maar heeft wel zoveel liefde voor het skûtsesilen dat hij zich dan verdienstelijk maakt op de startkotter. Ook waren enkele vrouwen van onze bemanningsleden en vrijwilligers van de Zevenwolden aan boord voor de nodige werkzaamheden, zoals het hijsen en zakken van de gele tijdaanduidingballen, het tonen van een eventuele valse start door het juiste nummer omhoog te houden etc etc. Kortom, allemaal vrijwilligers, bedankt allemaal.
De route bestond uit een start op het Sneekermeer, dan naar de hoogste ton, vlakbij het Schareiland, dan voor de wind naar de Siebesloot, aan de wind door de Siebesloot en de Goaiingarypster Pollen in. Daar lagen ook 2 tonnen en na de 2e ton terug naar een ton nabij de startlijn. Hierna weer nar de hoogste ton en daar lag de finish van de 1e wedstrijd ook. De 2e wedstrijd hebben we een rondje extra gezeild omdat er meer tijd was.
De 1e wedstrijd lag de beste startpositie vlak bij de kotter. Nanne zocht daar ook een plekje, want het was daar druk, verschrikkelijk. Ieder skûtsje had dat kennelijk ook door. Maar doordat Nanne daar erg laat kwamen vele skûtsjes daar langzaam wegdreven kwam er ruimte. En ongeveer 5 seconden na het startschot schoot het lemster skûtsje als hoogst liggend skûtsje over de startlijn richting de hoogste ton. Theoretisch moesten wij al één liggen, maar als zeilen zo simpel was dan was er niets aan. Nee, om als 1e om de hoogste ton te gaan moest er goed gezeild worden. Zoals gebruikelijk moest er gelaveerd worden. Nanne deed dat tactisch erg goed, door vrij vlot stuurboord weg te gaan, zodat je bakboord naar de hoogste ton toe kon zeilen. Was dat achteraf nodig? Misschien bij het skûtsje van Heerenveen, want die kwam op stuurboord toch wel dicht bij ons, maar zij moesten ons laten gaan omdat wij in de voorrangspositie lagen. Nanne zeilde scherp door en hield zijn 1e plaats vast tot de hoogste ton. Toen op naar de Siebesloot, dat was een ruime koers en dan zeilt het Lemster skûtsje op zijn best. We konden dan ook met enkele tientallen meters voorsprong de Siebesloot ingaan, met Heerenveen direct achter ons en daar weer achter het skûtsje van Sneek.
Maar, zoals ik wel vaker schrijf, vooraan heb je vrije wind, en kun je snel zeilen. Zo’n start is gewoon meer dan een halve wedstrijd. Maar toen we vanaf de Goaiingarypster Pollen terug zeilden naar het Sneekermeer, waarbij we recht voor de wind gingen en recht achter ons Heerenveen en Sneek hadden, die natuurlijk proberen alle wind weg te nemen door recht achter ons te zeilen werd het toch wel weer spannend. Maar wij hielden onze voorsprong tot aan de laagste ton op het Sneekermeer. Daar besloot Nanne één lange slag te maken over stuurboord en dan bakboord naar de finish toe. Heerenveen deed een andere koers. Op de laatste dag van het SKS skûtsjesilen deden ze dat ook bij ons en dat kostte ons achteraf de 1e plaats. Maar vandaag pakte het slecht uit voor Heerenveen, want Sneek, die onze koers ook nam bleek bij de finish zelfs voor Heerenveen te liggen. Nou ja, Sneek was dit jaar ook kampioen en was dat dus ook aan zijn stand verplicht. Maar wij bleven 1 en met groot gejuich gingen wij over de finish.
Tussen de middag was er een uitstekende schippermaaltijd verzorgd, zodat iedereen weer met enthousiasme de middagwedstrijd wilde gaan doen. We voelden ons allemaal schipper, maar, gezien het resultaat van de 1e wedstrijd, bleef alleen Nanne die functie houden en werden wij weer schotenmannen, zwaardman/vrouw, lierenman, en fokkenist/voorhouders. En waarom ook niet, want zo zeilden wij prima.
De start werd een herhaling van de 1e start en dan bedoel ik met name hoe druk het was bij de kotter. Nu konden wij er niet tussen komen en Nanne moest besluiten de start anders te doen dan wij graag hadden gewild. Niet dat we toen slecht starten, nee, beslist niet, maar we lagen niet 1e. Dat werd Heerenveen, direct gevolgd door Sneek en dan Leeuwarden. maar wij lagen 4e, dus zeer acceptabel. Maar, doordat wij nu meer tussen de skûtsjes inlagen, dan vrij voor, konden we onvoldoende vooruit komen. Sterker nog, wij moesten meer verdedigend zeilen dan we konden aanvallen. Toen we in het kruisrak weer die goede slag deden die we ook in de 1e wedstrijd hadden gedaan, zag ik dat de andere kant, waar Heerenveen zijn 2e plek had verloren, nu plotseling wel de beste slag was. Joure was daar heen gegaan en schipper Klaas Plaatje kon zelfs op stuurboord voor ons langs gaan en zo lagen wij 5e. Waren de zorgen toen over, nee, want nu lag Earnewâld al bij onze achtersteven op zijn kans te wachten. En in de laatste route lukte ze dat ook nog. Op de Goaiingarypster Pollen maakten zij een tussenslag en daar zat kennelijk de winst. Wij kwamen nagenoeg gelijk aan bij de hoogste ton, allen had Earnewâld voorrang. Zo zeilden we als 6e weer richting het Sneekermeer, wel dicht achter Earnewâld, maar dicht achter ons lag Woudsend. Het laatste kruisrak, richting de finish zag ik dat Woudsend een tussenslag ging maken. Het was enige kans om ons nog voorbij te komen. Nanne pareerde dit door meteen mee te draaien, zodat we dezelfde slagen maakten en dus ook dezelfde wind hadden. Maar wij waren niet de enigen die dat deden, want boven ons deed Earnewâld direct hetzelfde en daar weer boven deed Joure dat ook. Dus alle vier over dezelfde boeg. Nou daarmee win je niet meer en die volgorde bleef dan ook ongewijzigd. Dus in de 2e wedstrijd werden wij 6e.
In de totaaluitslag, het gemiddelde van beide wedstrijden is het Lemster skûtsje daardoor als 3e geëindigd, een goed uitslag en ik complimenteer Nanne met deze uitslag.
Het skûtsje van Sneek werd de winnaar. Ik denk dat iedereen hen dat gunde, want de schipper was oud bemanningslid Alfred Pietersma, die ernstig ziek is. Hij had voornamelijk bemanningsleden om zich heen had verzameld uit het jaar 1995 toen zij kampioen werden. Om zo maar een paar namen te noemen Douwe Jzn Visser (nu schipper Sneek), Douwe Azn Visser (nu schipper Grou), Albert Visser (nu schipper Drachten), Gerhard Pietersma (nu schipper Earnewâld) en Jeroen Pietersma (oud schipper Langweer). Maar het mooiste van deze overwinning is dat het hen niet cadeau is gegeven, nee het was zaterdag de beste van alle deelnemende skûtsjes.
